– I ati në vend, – vazhdon plaka bisedën me fotografinë – Ja, ky i vogli ka hundën, buzët dhe flokët e Luanit. Krejt i ati. Hë, çfarë do ti thuash gjyshes kur ta takosh?
– Asgjë nuk do të të thotë, plakë! Ai nuk e di gjuhën tënde dhe ti nuk e di gjuhën e tij.
– Unë jam gjyshja – thotë Lejlaja.
– Ashtu thua ti, po atje gjyshes nuk i thonë gjyshe.
– Po si i thonë?
– I thonë ndryshe. Të kam thënë njëqind herë, ulu e mëso gjuhë të huaja, ndryshe nuk i ke punët mirë.
– Posi, posi. Përrallat e tua. Edhe ata shqiptarë janë.
– Ashtu, ashtu është. Shqiptarë kanë qenë.
Plaka nuk e kap dot kohën e foljes “kanë qenë”. Ajo e merr përsëri fotografinë, e fshin me dorë e pastaj e ve përpara, ndërsa rri gjysmë e shtrirë në shezllon.
– Lëre një herë atë gazetë e na thuaj ndonjë fjalë, se u bëmë memecë.
– Po ta lë gazetën, ashtu siç thua ti, çfarë fjalësh mund të them? Ja, po të mos ishte gazeta, nga do ta merrja vesh vdekjen e Sotirit të gjorë?
– Cili Sotir?
– Ai plaku, inxhinieri elektrik që na rregulloi prizat para Vitit të Ri. Nuk të kujtohet? S’ka as tre muaj. Tullac me gjyzlykë. Dy rrugica më tej e ka shtëpinë. Para se të dalësh te 21-shi.
– Po çfarë thotë gazeta, pse vdiq i shkreti?
– I desh qejfi dhe vdiq. Edhe vdekja i kish mbetur pa provuar dhe e provoi. Jeta është si fija e perit: tërhiq-tërhiq dhe një ditë hollohet e këputet.
– Po ai dukej mirë, kur ishte te ne?
– E ç’ mirë, moj e uruar, kohët e fundit e shihja kur rrinte te dera e shtëpisë, në qoshe të rrugës, ulej në një stol e vështronte kalimtarët. Vinte këmbën mbi këmbë dhe me dorën e majtë fërkonte gishtat e këmbës së djathtë. I vështronte kalimtarët drejt në sy se donte ta përshëndeste dikush. Po harroj të flasë, më tha atë ditë kur erdhi tek ne për prizat.
– Sikur na pat thënë se i kishte dy djem jashtë. A ishin këtu kur vdiq?
– Mua më tha se jetonte vetëm. Fotografitë e djemve i mbaj varur në mur, më thoshte. Disa herë e kam takuar edhe më vonë. Dy javë më parë kemi pirë edhe kafe bashkë. Vuante nga astma. Dal rrallë, më tha. Kam frikë. E paskan gjetur pas tre ditësh. Të vdekur.
– Po ku e gjetën?
– Në shtëpi e gjetën. Më mirë ta kishin gjetur në ndonjë trotuar se nuk do ta linin tre ditë të vdekur.
– Komshija e gjeti?
– E kishte parashikuar, i gjori, po nuk i eci. Gazeta thotë se një kopje të çelësave të shtëpisë ia kishte lënë furrxhiut, një shoku të tij dhe ai shkonte çdo mëngjes e hapte portën. Ditët e fundit furrxhiu paska shkuar në një dasmë në Pogradec dhe kur ka ardhur e paska gjetur të vdekur. Pas tre ditësh.
– Kush e varrosi?
– Po të vdesësh nuk të lënë pa varrosur.
– Po djemtë, i erdhën?
– Gazeta nuk thotë asgjë. Gazeta s’merret me djemtë. Edhe sikur të kenë ardhur. Çfarë do t’i bënin djemtë? E lëmë këtë muhabet. Gazetat kësi lajmesh duan. Çfarë do të hamë sonte?
– Kos. Ke marrë kos?
– Ka ngelur nga dje. Të ta sjell këtu apo do të vish në aneks?
– Këtu ma bjerë. Djemtë nuk i kishin ardhur, ë?
– Kujt?
– Atij Sotirit, pra!
– Ta thashë një herë. Gazeta nuk thotë gjë. Nga ta di unë? Kam faj unë që të tregoj gjëra të tilla. Ty tani aty të rreh mendja.
– Po si vdiq kaq shpejt, xhanëm?
– Ti thua shpejt, po për atë ka qënë tamam në kohë. Ndryshe nuk vdiste. Ne jemi mysafir te vdekja, plakë! Kur ti teket asaj na thotë: Pa lirojeni vendin se do ulen të tjerët këtu. Mbaroi afati, kaq e kishe licencën!
– Sa është ora tani te Agimi?
– Tani ata po shkojnë në punë.
– Pse s’ka natë atje? Kur flenë?
– Atje ka vetëm ditë.
– Po kur flenë?
Plaku s’ia vë veshin fare. Plaka i di të gjitha përgjigjet për ato që pyet, po do muhabet.
– Si nuk u shkëput ky njeri nga gazeta? Çfarë thotë ajo gazetë e shkretë?
– Asgjë. Gjepura.
– Pse i lexon, harxhon parat kot.
– S’rri dot. Edhe gënjeshtrat sikur më bëjnë shoqëri!
Fillon të erret. Duket sikur ai pluhuri i rrugës është dendësuar e ka marrë ngjyrë të zezë. Nëpër dritaret ndizen ca drita verdhacuke. Nga larg dëgjohen melodi të vakëta.
– Po kjo muzikë, nga vjen?
– Lokalet e rrugës.
– Çfarë bëhet atje?
– Kërcejnë!
– Pse, kërcehet në lokal?
Plaku hesht. Kush e di sa herë u është përgjigjur këtyre pyetjeve.
– Po ajo plaka, lypsja, iku nga qoshja e rrugës apo fle gjithë natën aty?
– Me siguri ka marrë diçka se e dëgjova të këndonte. Ia kish marrë një kënge fshatarçe.
– Sa e lumtur duhet të jetë. Gjithë ditën i lutet Zotit, u flet gjithë udhëtarëve, sheh dynjanë dhe diçka i japin.
– Pse nuk e thërret ndonjë herë që nga ballkoni të të vijë e të bisedosh me të?
– Ajo punon, si ta lërë punën? Këmbët i ka të shëndosha, jo si unë… Ata tanët, si thua, do të kthehen ndonjë herë?
– Do të kthehen kur të lirohet sallami edhe këtu. Atje ku janë ata, sallami shitet më lirë.
– Pse, për sallam kanë shkuar?
– Po për çfarë?
Plaku fundoset përsëri në faqet e gazetës.
– Dera! A nuk e dëgjon?
– Me siguri është macja. Ka bërë ndonjë rreng në aneks.
Plaku hedh gazetën dhe ngrihet e del në korridor. Askush. Edhe macja nuk duket gjëkundi. Vepron si tinzare, laneti, – tha plaku nëpër dhëmbë.
– Kush ishte?
– Ishte fqinji ynë i përhershëm. Askushi! Ti e njeh apo jo?
Në ballkonin e rrethuar me parmakë hekuri të ndryshkur, ata hanin darkën nën dritën e ftohtë të muzgut, duke vështruar vetullën e hënëzës në qiellin e zbrazur e të qetë. Vështrimi kalonte pastaj në rrugicën e ngushtë e të ndotur, në anë të së cilës zgjatej gardhi i leckosur i veshur me pluhur. Në këtë orë dilte edhe ylli polar që duket se nuk lëviz nga vendi, por pas një apo dy orëve, ai i afrohet vijës së horizontit perëndimor. Në këto orë të muzgut zbrastësira dhe ankthi bëheshin më të ndjeshëm, brenga dhe trishtimi depërton në zemër pa e kuptuar shkakun direkt. Për ta ndjerë veten, plaka shtrëngonte duart në hekurin e ftohtë të parmakëve dhe e përqendron vështrimin në fenerin e vetëm në qoshe të rrugës.
– Më mirë hyjmë brenda, thotë plaku. Me rënien e muzgut shtohet lagështira e ajrit dhe s’do flemë gjithë natën nga ajo reumatizma jote.
Ata tërhiqen nga ballkoni. Tashmë rrugicat përreth janë kredhur në errësirë dhe toka me qiellin janë shkrirë e bërë një. Hëna sonte është gjysmë. Ajo i hedh ndonjë vështrim kalimthi Tokës dhe sakaq fshihet sërish pas reve. Retë zhvendosen me përtesë drejt lindjes dhe Hëna vrapon në drejtim të kundërt.
Be First to Comment