TE FALA NGA FSHATI
I dashtun T.*
Si dikur murgjit e krishtenë nëpër shkretina dhe shpella vetmitare, që u futshin thellë në ego të vet për të pa zotin e mrekullina e për të ba mrekullina – qashtu unë, në kët fshat, zhytem në veten teme, fundosem në një subjektivizëm më t’ekstremtë – por jo për të pa zotin e mrekullina; as për të ba pëlqyeshme për mue – s’kam ç’të baj ndër shëtinat e mbramjes nëpër këto fusha të shkreta (ndoshta dhe jo të shkreta, por të plota, një botë e pakuptueshme për mue!). Shëtis, shëtis i ngadaltë, mandej të shpejtë, mandaj ma të shpejtë, derisa ndonj ferrë e ngatrrueme për kambët e mia më sjell vërejtjen: hej! ma ngadalë… ka je nisë? Unë atëherë filloj një drejtim tjetër shëtitje dhe një drejtim tjetër mendimesh, fare pa kompas, e me një orientacion spontan. E mendimet e mia atëherë nuk janë mendimet e një njeriu që asht i kënaqun me jetën, por janë mendimet e një njeriu që vuen. Vuej bashkë me fëminë, të cilit prindi nuk ia bleu lojnën, vuej bashkë me të riun që digjet n’erotizëm, vuej me pesdhetvjeçarin që mbytet n’apatinë e jetës, vuej me plakun që dridhet nga friga e vdekjes; vuej me bujkun që lufton me tokë, vuej me puntorin të cilin hekuri e ndrydh, vuej me të sëmundët e të gjithë sëmundjeve të krejt botës, por nuk vuej me kët mizë, së cilës gjithnjë dallndysha i kërcnohet e për motrën e së cilës tha një plakë : Gjynah, asht kenës i zotit. Vuej me njeriun! E besoj, i dashtuni T., se nuk asht kjo një metamorfozë egoizme, – siç pretendojne disa, – por asht diçka tjetër që shpallet te njerzit, të cilët – rastësisht, për një kohë – gjenden jashtë materializmit t’ashpër. T’idhta këto mendime më therin ndër ndjenja dhe më pezmatojnë. Do të thuesh, T., se jam pesimist i pashëruem, se më ka tërheqë Shopenhaueri me stilin e vet të bukur… Jo? – admiroj stilin e Shopenhauerit, por ndjenjat dhe mendimet e tij, për veten teme janë vetëm fusha ku lexuesi mundet me shijue gjithe atë bukuri stili, pra nuk jam shopenhauerist – pesimist nuk jam, se besoj në një fuqi të njeriut, besoj në mbinjeriun! (Tue mendue kështu, në vesh më tingëllojnë fjalët e dikujt: “Besimi yt të shpëtoi!”). Po pate dhe ti këso mendimesh po të rekomandoj kët besim, ma madern dhe ma të përshtatshëm të kohës soçme – besimin në mbinjeriun!
Tue ndjekë shëtinë, marr drejtimin kah jugu, ka një largësi 7-8 km shof Shkodrën, të mshtjellun në një tym të kaltër. Sa dëshira të flakta ushqej për kët qytet! Dëshirat e mia janë shumë – shumë ma të sinqerta e ma të mëdhanja se dëshira që pat perëndia kurse krijoi botën. Shkodra, dashunorja e shekujve! Shkodra, Shkodra, dashunorja e qiellit të kaltër! Shkodra, Shkodra, dashunorja e maleve të hjedhta, lumenjve të cemtë e liqenit andërrtar, në të cilin – në mëngjese të kullueta – lan hijen e vet. Shkodra një atitude shprehjeje… një fjale e cila përmban gjith nostalgjinë e ditëve të fikuna. Këtu në kët largësi, ndiej damarët e saj që rrahin, rrahin e rrahin… edhe, sikur mjeku që tharpton ftyrën n’idhnim, tue pa se pulsi i dashnores seme nuk rreh siç duhet. Rreh: dy herë, një herë, pesë herë, dy herë, tetë herë, dhjetë herë, tridhet herë në sekondë! Pushon përsëri: një herë, katër herë, gjysëm herë! Tue rreshtue këto të rrahuna fshana: pse nuk jam një pontifeks maximus, një papë ose një patrik të hudhi mallkimin e plotë, t’anatemizoj sëmundjen epidemike bashkë me shkaktarin e saj! Por, me habi syt më ndjekshin një dallndyshë, e cila, për të zanë sa ma shumë miza, stërhollonte gjithfarë lëvizjesh, akrobatike tue rrëshqitë nëpër ajër, e mue më shkoi mendja se Shkodra, Ballkani, Europa, Bota mbarë asht sëmurë prej këti akrobacioni dallndyshuer. Besova se dhe kjo dallndyshë do thejë qafën në këto akrobacione, por atë e kish falë perëndia ma të shkathtë për jetë: pa psue asnjë dhimbje kreje, u ngop me miza!
Sjellem nga perëndimi, shkas barin e njomë; e do mendime plot sarkazmë, t’idhta më turbullojnë kryet. Përqark, natyra në gjelbërim më ngjan si një koketë e burdelit, e veshun në një dekolte pikante. Liqeni me prralla të marra të “Një mijë e një natës”, malet me një heshtje qesharake, e mbi këto dielli i vjetër, dielli një mijë, pesë mijë, dhetë mijë e kushedi sa vjet i motçëm. Jo, jo, dielli, nuk pajtohem me ty, pajtohem me të që ushqej tashti asht dëshira me ju ngërdheshë, me iu dëftue gjuhën këtij dielli, që aq indiferent prendon prapa maleve.
Nisem kah shtëpiat e fshatit, i cili asht në masmarrëveshje të plotë me qiellin. Për mbramen herë shof Shkodrën, i dëshroj “natën e mirë” dhe i dërgoj një të puthun n’ajër.
Shumë të fala
M.
Be First to Comment