Arlinda Canaj: Perrija

E ëma e perrisë kish mbërritur nga një vend i largët. Disa bashkohës të Hankos thoshin që ajo ishte mulate. E kisnin lënë në fshat një grup ciganësh. Duhet të ishte 13 vjeç kur mbërriti për herë të parë në fshatin e tyre dhe u largua drejt maleve. Thonë që jetoi deri sa vdiq në pyll mes egërsirave dhe barinjve. Kish pasur 35 lindje. Kur pillte fëmijë, pleqtë thoshin se i mbyste më duart e saj sapo ato vinin në jetë dhe i varroste në prag të banesës së saj. Thuhej që një nga djemtë më të bukur të fshatit u marros pas saj. Jetoi me të dy vjet dhe më pas iku nga sytë këmbët. Në fshat nuk u pa më. Thonë që kur mori vesh historitë e ciganes me barinjtë e fshatit u çmend nga xhelozia.
Hankoja e pa më vëmendje Perrinë. Ishte mëzat i  pikuar nga qielli. Dalloi tiparet e të atit, të së ëmës në një harmoni të përsosur. Plakat e fshatit mendonin që bukuria e tyre ishte mbinatyrore. Një nga ato plakat e liga thoshte që si e ëma dhe e bija e  lynte kurmin dhe fytyrën me prodhimin mashkullor, por ajo për të ishte një përallë me mbret. Vajza u çapëlye nga dhimbja dhe gruaja u ngrit. Dëgjoi vetëm llëllimën e gojës së saj dhe ia hapi ngadalë. Kishte dhëmbë të bardhë, të shëndetshëm dhe nga aparati gojor ajo pa vetëm përpëlitjen e një mase mishi. Ishte mbetja e  gjuhës së prerë me biçak. Plaka e përkëdheli ngadalë në flokët e gjatë dhe nxitoi të merrte një jastëk në dhomë. Dhe pak dhe do të vinte çasti i lindjes së fëmijës.
Ndërsa barku nisi të tkurrej e të bymehej dhe trupi të lëviste si një anije në erë ajo nisi ta shtypte ngadalë në periferi dhe më pas në qendër. Dëgjonte jehonën e jetës nën atë bark të formuar mirë dhe mendoi që fëmija do të lindte saktësisht pas çerek ore. Lëkura kish nisur të porizohej gjithkund dhe duart kapnin egërsisht mbulesën e divanit.
-Forca Perri! Do ja dalësh mbanë!- I pëshpërit plaka në vesh pa e ditur nëse ajo do e kuptonte gjuhën e saj. –Jot ëmë ishte shtrigë e madhe! Për fat ky fëmijë do të rrojë. Kurrë nuk mund ta mendonte se si një nënë mund të mbyste foshnjën e saj, pas asaj dhimbjeje fatale. Vajza kish nisur të kafshonte hekurin. Nga shpella e saj femërore doli koka e zhgyer me gjak dhe atëherë Hankoja nisi të shtypte egërsisht barkun duke e ditur fare mirë që trysnia do ta plagoste plagën . Në betejën e jetës dhe të shumëfishimit njerëzor duhej gjithnjë pak ashpërsi. Dhe Hankoja e dinte më së miri që do ja dilte mbanë. Dalëngadalë rrëshqiti trupi, këmbët të zhgyera në gjak dhe ajo nxitoi të shtypte akoma më me forcë plaçentën dhe mbeturinat.  Ishte një djalë i shëndetshëm që pasi u përpëlit pakëz nxorri piskamën e jetës. Plaka e mori në duar nisi ta lante dhe e mbështolli me një çarçaf të bardhë. Ia vuri nënës së tij mbi gjoks dhe nisi të pastronte mbetjet e lindjes. Lehona e përkëdheli me gishtat e saj të gjatë dhe anoi kokën drejt vogëlushit. Hankoja i hodhi dhe dy batanije të tjera dhe u shtri të merrte një sy gjumë në divanin tjetër.
Por atë natë nuk mbylli sy.  Edhe pse dëgjonte frymën e të dyve iu duk sikur dikush do i futej në shtëpi dhe do i priste gjuhën. Më pas iu bë sikur dëgjoi zhurmë në oborr. Shkoi të kontrollonte përsëri llozin e derës dhe i dha kurajo vetes që nuk do i ndodhte asgjë. Por përsëri nuk arriti të qetohej dhe ta merrte gjumi. Me të agur dita, ndërsa nënë e bir preheshin në gjumë shkoi në shtëpinë e Sados, fqinjës me të cilën dikur kishin qenë shoqe mëhalle dhe i tregoi se ç’kishte ndodhur. Aty mori vesh që fshatit i kish hyrë paniku. Ndërsa fqinja e saj piqtë kafenë gratë nisën një nga një të grumbulloheshin në dhomën e Hankos dhe më pas thashethemet të hapeshin shtëpi më shtëpi. Perrija ishte bërë me djalë dhe ishte shëndoshë e mirë si molla. Sipas traditës i sollën vajzës pula të pjekura, kek, bajame, arra, rrush të thatë dhe mjaltë por ajo as ua hodhi sytë. I nanuritej fëmijës së saj dhe kish nisur ta mëkonte.
-Hanko, tani do të mbesë në derë!-I tha një ditë Sadoja tërë sëkëlldi dhe plaka u çudit që kjo gjë nuk i kishte shkuar aspak në mendje. E mbetur si kërcu prej kohësh asaj nuk do i vinte keq që dikush ti hapte shtëpinë. Fëmijët janë gjithnjë një dhuratë shumë e bukur për njerëzit e moshës së saj. Por kishte një hall. Që kur i kish mbirë ajo në derë dukej se kish nisur të fjalosej dhe vetë me njerëz të padukshëm. Nuk mund t’ia tregonte këtë gjë as Sados se do e merrte si të letuar nga mendtë e kokës. Ajo kish parë një mëngjes të hynin në shtëpinë e saj tre plaka të veshura me të bardha, me nga një shami në krye që kishin ndalur mbi djaloshin dhe qeshnin e hidhnin valle. Ajo e dinte nga gjyshja e saj që në ditët e para fëmijët i vijnë për vizitë meleqet, por kurrë nuk i kish parë ndonjëherë. Kish rritur tetë fëmijë, që ishin martuar dhe shpërndarë anekënd Shqipërisë. Goxha të mirë ishin bërë. Dikush merrej me parti, dikush me arsimin, dikush me inxhinierinë dhe ishin bërë shumë të zotë në jetën e tyre. E kishin lutur të largohej nga fshati, të jetonte në shtëpinë e tyre po ajo s’kishte pranuar. Deri sa të mbetej me frymë  gjallë në atë vend ajo do qëndronte në vendin e saj të lindjes. Edhe pse uji kish shterur, njerëzit ishin plakur dhe shtëpitë ishin bërë gërmadhë. Ajo vazhdonte të rriste kecat e saj, të kujdesej për kaposhat, për kopshtin dhe të kërkonte dhitë e saj në përrua. Djemtë e vizitonin herë pas here dhe i dërgonin gjithnjë ushqime me korrierin e fshatit. I kishin dërguar dhe një celular për tu fjalosur me ta herë pas here, veçanërisht nëse do kishte nevojë për gjë. Dhe ajo ishte e lumtur. Aty në varrezën e fshatit preheshin eshtrat e burrit të saj, të nënës, babait, të gjithë atyrë banorëve që dikur përbënin tufën e saj. Tani jeta kish ndryshuar, por dashuritë për të, kishin mbetur po aty.
-Kush mund të jetë babai i fëmijës?-e pyeti Sadoja pas dy javësh. Fshati po zien nga hamendjet.
-Nuk e di,-tha Hankoja. Nuk mund ta pyesim sepse ajo e ka gjuhën e prerë dhe nuk mund të flasë. Besoj se nuk di as të shkruajë sepse nuk ka shkuar kurrë në shkollë.
-Fshati po tërbohet. Dikush thotë që Besniku, djali i Ganiut e kishte për zakon të zhdukej për ditë të tëra nëpër shpella. Ai ka shkuar bari që tetë vjeç dhe i njeh mirë ato zona. Shokët e tij thonë që e kanë parë shpesh nga ato anë.
-Sado,  e dashur, ti je ndër më të vjetrat dhe ne kemi pothuajse një moshë të dyja. A e mban mend se ç’thoshin gjyshërit tanë kur bëheshin thumb nëpër dasma. Të gjithë mendjen tek mulatja e kishin. Besoj se gjithë burrat e fshatit kanë qenë me të. Dhe i njëjti fat i ka rënë dhe Perrisë. Përndryshe nuk ka si të ndodhë.
-Thua dhe burrat tanë!
-Të gjithë Sado, pa përjashtim. Burrat dhe djemtë tanë për herë të parë e kanë provuar me të.
-Zot na ruajt! Nuk e besoj…
Pasi Hankoja largohet Sadoja largohet drejt shtëpisë së saj duke psherëtirë. Çapit drejt haurit dhe gjen Sotirin duke u kujdesur për delet.
–Sotir, u plakëm bashkë, por nuk të kam pyetur ndonjëherë :a ke shkuar ndonjëherë me mulaten?
Sotiri qeshi me të madhe. Ç’tu kujtua moj grua, ajo ka vdekur me kohë e me vakt. Pastaj kjo historia e mulates është e sajuar. E kush e ka parë ndonjëherë. E kemi kërkuar kur kemi qenë të vegjël, por ajo nuk ishte njeri ishte perri. Me të shkonin djajtë, jo njerëzit!

…Kaluan dy muaj dhe fshati nuk mund të përtypte dot praninë e Perrisë në jetën e tyre. Gjatë atij viti në fshat u dëgjuan  kobe të padëgjuara më parë :djali i Ganiut kishte përfunduar në çmendinë, Djali i Sotirit ishte ndarë nga gruaja me katër fëmijë, djali i Aliut ishte parë të puthej me një burrë në televizion, fijani i  tij ishte me AIDS dhe  djali i Abdiut kishte pjellë një fëmijë autist.
 Pas tre muajsh vogëlushi i Perrisë  u largua me të ëmën drejt shpellave. Plakat thonë se i ka ngjarë gjithë burrave të fshatit duke e bërë atë vend të nëmur për burra sojsëzë…

Pages: 1 2