– E more, pse mi zgurdullon ata sy si idiot? Do të ikësh edhe ti? Ik! Kush të mban! Mbathja! Çaje ferrën edhe ti! Veç kujdes se në pyll ka edhe dhelpra e të hanë me gjithë pupla. Mos thuaj se s’të paralajmërova. Budalla! Shko, se je vonuar dhe ti kanë zënë të gjitha vendet. Ik! Gjeje edhe ti parajsën, posi, posi!
– Kush erdhi? – dëgjohet zëri i plakës që nga ballkoni. Asaj nuk i durohet.
– Erdhi Askushi. Po më pyet si e ke zonjën.
– Mos u tall. Me kë po flet?
– Me veten time po flas.
– Më shave mua se të mundova?
– Në asnjë mënyrë. Si të shaj unë trëndafilen time?
– Pa shaka, me cilin po flisje, – ngulte këmbë plaka.
– Të thashë moj e uruar, fola me veten time. Prapë të kanë bërë veshët, moj Lejla trëndafilja! Ti mendjen te dera e ke. Apo nuk i ke ata veshët pipëz. Edhe lëvizjet e maces të vijnë si të trokitura në derë. Nuk do të ishte keq sikur të futësh një çikë pambuk në veshë e të rrimë rehat.
– Gjysmë uloge jam. Të pëlqen të më kesh edhe shurdhe?
– Do më mundoje më pak. U bëra gardian. Shurdhët janë njerëz të lumtur. Nuk e di ti këtë? Ata kanë privilegjin të mos i dëgjojnë as ata që mbajnë fjalime në Kuvend, as ulërimat e makinave.
– Po sikur të isha edhe qorre, do të të pëlqente?
– Akoma më e lumtur do të ishe. Se nuk do të shihje as kryeministrin në televizor.
– Mos luaj me mua, se ti kishe për t’i hequr të gjitha. Me kë fole kur dole te dera?
– Fola me veten time. Ja me kë fola. Ti do të më mohosh të drejtën e fjalës? Kisha nevojë t’i flas vetes time dhe i fola.
– Kur ke nevojë të flasësh, fol me mua.
– Ato janë disa sekrete që nuk mund të t’i them ty.
– Paske dhe sekrete që nuk m’i ke thënë ende?
– Pse, si kujtove ti, se unë t’i kam thënë të gjitha?
Këtë përgjigje plaku e jep si me shaka, por ai po thoshte një të vërtetë. Ai e ka zakon të flasë me vete sa herë i vijnë mendime, të cilat ose nuk ka se kujt t’ia shprehë ose thjesht për të larguar mërzinë. Kur mendimet i shpreh me zë i duket se janë më të qarta, më të plota dhe ngjisin atje ku duhet. Të paktën kështu mendon ai. Kishte qenë avokat për njëzet e ca vjet prandaj i jepte edhe definicion teorik të folurës me veten. Të flasësh me vete, sipas tij, do të thotë jo vetëm të flasësh për vete. Kur flet, shpreh edhe ato mendime që nuk ia ke thënë kurrë askujt dhe nuk do t’i thuash ndofta asnjëherë. Ç’ka nuk thuhet në prezencë, mund të thuhet lirisht në distancë. Dhe këto gjëra plaka nuk ka nevojë t’i dijë. Shpesh njeriu vihet ballë për ballë me realitete që nuk mund dhe nuk duhet t’i shprehë me të tjerët. Me vetveten njeriu është në raporte krejt intime dhe vetëm atëherë është plotësisht i sinqertë. Në asnjë rast tjetër. Njeriu ka do qoshe të errëta që nuk i pëlqen t’i trazojë, aq më tepër t’i diskutojë me të tjerë. Ato qoshe kanë ekzistuar, madje edhe krijohen rishtas, por janë vetëm për atë. Mendja fluturon pa të marrë leje. Ku nuk vete! Ti ke gruan dhe gruaja ka bashkëshortin me të cilin jeton tridhjetë apo edhe pesëdhjetë vjet. Por asnjëherë nuk i mëson të gjitha për bashkëshortin. Secili ruan diçka për veten. E ruan sepse ndriçimi i këtyre qosheve të errëta nuk i shërben asgjëje. Është si gërricja e një plage që ka zënë kore por, po e trazove mund të degjenerojë në plagë të pashërueshme. Dhe pse? Kot, për hiç gjë. Ndonjëherë mjaftojnë vetëm dy fjalë që të prishesh edhe me njeriun më të dashur. Këtë teori avokati e shprehte edhe në bisedat me të tjerët, sa herë i paraqitej rasti, megjithëse rastet tashmë ishin rralluar skajshëm. Panteoni i moshatarëve të tij po shkonte drejt mbylljes. Ish juristit i kish mbetur vetëm zakoni i të lexuarit, çfarë t’i vijë në dorë, sidomos kronikën e zezë që i del para në çdo gazetë, aty te qoshku ku shet Abdyli. Dikur, si avokat, interpretonte ligje, ndërhynte në çështje që kishin të bënin me fatin e të tjerëve, herë duke mbrojtur ligjin dhe herë duke mbrojtur kriminelin. Nuk i shqitej nga mendja një rast kur ishte bërë edhe gazi i të gjithë atyre që u ndodhën në sallën e gjyqit, duke përfshirë edhe trupin gjykues. Pacienti, një njëzet e shtatë vjeçar, kishte vrarë të dy prindërit e tij. Prokurori kishte kërkuar dënim të përjetshëm. Avokati duhet të thoshte disa fjalë në mbrojtje dhe, i zënë ngushtë, i kërkoi trupit gjykues të ketë mëshirë, sepse i pandehuri tashmë ishte… jetim! Këtë rast ia përmendnin avokatit sa herë donin ta ngacmonin dhe, edhe pse qeshte bashkë me të tjerët, nuk i pëlqente kur ia kujtonin. Dikur ai ushqehej me interpretimin e kronikës së zezë, ndërsa tani ajo i shërbente vetëm si një kalim kohe. Tani ai s’ka asgjë në dorë, as për vete, as për Lejlanë që është bërë gjysmë njeriu. Ka kohë që i ka kaluar të shtatëdhjetat, përpiqet t’iu përgjigjet tekave të bashkëshortes me të cilën është lidhur plot gjysmë shekulli më parë ose, siç thotë shpesh, “qysh në lashtësi”. Dhe vetëm kaq. Atë e shqetësonte edhe heshtja e telefonit. Të njohurit dhe shokët e punës janë rralluar. Pamundësia e bashkëshortes për të lëvizur e kishte kufizuar edhe daljen e tij në rrugë. Dalëngadalë mbi të po binte heshtja e përgjithshme, ashtu si muzgu i mbrëmjes. E gjithë jeta e tij po mbështillej me një tis të murrmë që i rëndonte në shpirt. Diku kish lexuar, vite më parë, se në një qytet amerikan, një biznesmen i shkathët kishte ngritur një axhensi telefonike për lidhjet me pleqtë e vetmuar. Aty punonin disa vajza dhe ato, kundrejt një pagesë të përmuajshme, u telefononin klientëve dy herë në ditë: Në mëngjes dhe në darkë, u thonin disa fjalë të ëmbla. Pleqtë e mbyllur diku në apartamentet e tyre kënaqeshin kur dëgjonin një zë femre që interesohej për shëndetin e tyre: Alo, Xhek, si jeni sot? Ky zë që vinte nga një krijesë e qeshur i lidhte ata me botën. Në qoftë se në apartamentin e Xhekut nuk përgjigjej njeri as në mëngjes as në mbrëmje, atëherë diçka duhet të ketë ndodhur dhe axhensia ishte e detyruar të njoftojë policinë për të parë se çfarë ka ngjarë. Avokati mendonte t’ia propozonte organizimin e një shërbimi të tillë edhe ndonjërit prej biznesmenëve të qytetit të tij. Ai ishte gati të paguante diçka, vetëm e vetëm t’i bjerë zilja e telefonit dy herë në ditë dhe dikush të interesohet dhe t’i thotë “Natën e mirë!” apo “Mirëmëngjes!”.
Plaka, gjysmë e paralizuar, endet si hije nëpër shtëpi, e mbështetur mbi një patericë. Ajo nuk e urdhëron dot këmbën e djathtë. Lëvizjet e saj nëpër ato dhoma gjysmë të errëta, gri, me ajër të rëndë që të shpon hundët, si ai i çdo shtëpie që ka ndenjur mbyllur për një kohë të gjatë, të jep përshtypjen e një murgeshe të harruar në një manastir që frekuentohet rrallë, diku në një qoshe të botës. Lëvizjet e saj si prej fantazme thuajse nuk dëgjohen fare. Ajo nuk ecën por endet si merimanga në pëlhurën e vet, sytë e saj vezullojnë turbull si drita e zbehtë e qiririt që është në të shuar. Edhe ajo, herë pas here flet me vete, por ajo flet me një objekt konkret, me fotografitë e djalit, nuses dhe dy nipërve që nuk i ka parë kurrë. Atë fotografi kolektive ajo e trajton si një qenie me frymë. E vërtit nëpër duar, e fshin se mos i ka rënë pluhuri, e puth lehtas, i thotë po ato fjalë e lutje që i ka thënë edhe dje, edhe pardje dhe pastaj e vë përsëri atje ku e mori. Biseda e plakës me fotografinë është aq e shtruar dhe e qartë saqë po të jesh në dhomën ngjitur, të duket se djali, nusja dhe dy nipërit ndodhen aty.
Plaku është mësuar me këto monologje dhe as që i bie në sy. Më mirë le të flasë se sa të heshtë. Një shtëpi ku sundon heshtja kthehet në kishë. Heshtja t’i bren kockat, të ndryshk. Megjithatë atij nuk i rrihet dhe herë pas here lëshon ndonjë romuze, si replikë për monologët e Lejlasë.
Be First to Comment