Niko Kacalidha: Sytë e tu (Cikël poetik) * Revista letrare

Sytë e tu

Sytë e tu të kaltër, të spërkatur prej ujit të
bekuar të burimeve të mbrëmjes
pikojnë vesë nën pjergullën e gjysmëqerpikëve.

Sytë e tu të kaltër, busull qiellore. Me një veri
verbues.
Dhe një jug të dridhshëm të gjilpërës së zemrës
sime.
Sytë e tu paksa të kaltër. Të kaltër. Krejt të kaltër.
Spërkatur me një brymë tokësore e kozmike.

Sytë e tu të gjelbër (qemë zhytur në gjirin
e ullishtës kur t’i puthja sytë e tu të gjelbër).
Pranë buzëve përgjonin kokrrat e ullinjve, të
ullinjve.
Sytë e tu gjysmë të gjelbër (ti i the borzilokut të
çelte
i gjelbër, si dekoracion i syve të tu të gjelbër?)
Sytë e tu krejt të gjelbër. Me një vetull krejt të
gjelbër.
Si një erashkë e gjethes së parë të botës.

Sytë e tu të zinj. Mrekullisht të zinj. Mrekullisht
të magjishëm. Tempulli qiellor (unë në to rënë
përmbys si prej një profecie të lashtë pagane
të gjunjëzuarish përpara Dodonës.)
Sytë e tu të zinj. Sytë e tu të zinj. Sytë e tu
të zinj.

Sytë e tu të kaltër. E gjysmë të kaltër. E krejt
të kaltër.

Sytë e tu të gjelbër. E gjysmë të gjelbër. E krejt
të gjelbër.

Sytë e tu të zinj. E gjysmë të zinj. E krejt të zinj.
I putha mes ullinjve dhe zogjve.

I nxora prej alabastrit dhe mermerit të mitit.
I fryva me një jugë rrëqethës.
Kreha qerpikun me një gjethe ulliri. I provova
në diell nëse ia bënin diellit me sy.
Dhe thanë: “Jemi të tuat!”

Unë rashë në sytë e tu mrekullisht të magjishëm.
Gjysmë i shkrirë e gjysmë i statujtë.
Në dy tempujt e moçëm të bebëzave e buzëve të tua.

Unë kam frikë nga sytë e kuq. Kurrë mos pafsha
sy të kuq!

Ungjillëzimi i zogjve

Cika cipën e agullimit dhe përnjëherësh
m’u zbërthye trupi i mëngjesit.

Cika cipën e agullimit dhe m’u zbërthye
trupi i ditës,
me një qiell koralesh hedhur përsipër.

Cika cipën e agullimit dhe poshtë saj më
shfaqej
e përhënura e moçme, e vesuara mitike…

Cika cipën e agullimit dhe poshtë saj
drithërohej ungjillëzimi i zogjve.

Rri ndanë detit t’i hap zemrën

Rri ndanë detit t’i hap zemrën për brengat
e mia.
Rri ndanë detit dhe i flas se ai m’i ka kuptuar
të tëra.
Kësaj radhe deti m’u largua me një zbaticë.
Dhe:
“Unë, i kaltri gjer në rropullitë e mia, tha,
unë i gjelbri gjer në vetësakrifikim, kam halle,
kam dhe unë halle.
Tani do të rend me një baticë tmerrësisht
shtrigane,
të përpij një lumë të përskuqur që do të më
turbullojë madhështinë.
Më shikoni mua kështu dhe thoni se deti
s’paska halle?!…”

Dhe thashë me vete: halle paskan dhe detet
e si të mos kenë të gjallët?
E si të mos kenë halle poetët?

Mallëngjim për sytë e tu

Sytë janë të zemrës, e dashur. E shkoi pranvera.
E nuk t’i pashë. E shkoi prilli
e ma shtoi mallëngjimin. Ti, poshtë ullinjve
lozje me kokrrat e tyre.

Sytë janë të shpirtit, e dashur. E si të t’i
peshoj?

Po unë nuk lashë degë pa tundur që të binte
vesa
e në qerpikun tënd të bëhej xhevahir. Po unë
nuk lashë degë pa tundur…

Dhe në s’u bë xhevahir vesa mbi qerpikun
tënd, në s’u bëftë xhevahir, le të bëhet lot
i rrumbullakët e lot i rrallë.

Të paktën me një lot shpërthyes, të
rrumbullakosur, për sytë e tu të nxirrja mall.

Një mijë vjet u dashuruam

Unë ia zhvishja këmishën prillit. Ishte
prilli i parë. Dhe në sytë
e qershisë, prilli më thoshte se një mijë
vjet ishim dashuruar. Prilli
s’mbante konspiracione dhe ia tha majit.
Me një të shkundur të sythave.
Atëherë, u pamë në sytë e prillit e në sytë
e majit. Si një pikëz vese,
e prerë në mes me bishtin e vetullës tënde.
Prilli me majin të prerë në mes,
sikur thoshin se një mijë vjet ishim
dashuruar. Bregu ia thoshte
detit. Dhe si me të butë përkëdhelte vala
gjinjtë lakuriq dhe kurrizet e gurëve.
E si pëshpëritje më ngjanin se ia thoshin
në vesh njëri-tjetrit:
“Paskan një mijë vjet këta të dashuruar.”
Prilli i parë dhe një zog
për puthje të pëshpëriste në gjirin
e pishave. Unë ia përktheva fjalët dhe zogut,
vërtet.
“Këtu, thoshte zogu, këta, në prehrin
e prillit të dashuruar,
një mijë vjet, sikur kanë, një mijë vjet”.

Duke kërkuar burimet

Thatësira na la pa burime. U boshatisën
gurrat
dhe shterën krojet nga gurgullimat…

U tha sqepi i zogjve dhe u ngjirën koncertet.

Dhe ne kërkonim me këmbëngulje pëllëmbë
pas pëllëmbe burimet.
Pyetëm një zog e na tha: “Më thellë i kini,
rrëzë rrënjëve të atij guri shpërthejnë
dhe marrin përpjetë”.

Pyetëm një panjë dhe na drejtoi në gjerësinë
e gjetheve të një rrapi me hije.

Pyetëm rrapin dhe na bëri me shenjë andej
lart, nga sheshet e erërave.
S’kishte më tutje. Dhe atëherë hipëm
lartësive të burimeve të shpirtit,
që gurgulluan brenda nesh të mos thahej
shpirti i dheut në netët hënore.

Në vjeshtë mua më mbijnë gjethe

Me gjithë mend, në vjeshtë mua më mbijnë gjethe.
Drurët i përfshin gjetherënia dhe mua më mbijnë
gjethe. Unë nuk e duroj gjetherënien.
Kap me radhë një nga një drurët e viseve të mia
dhe i shtrëngoj jashtë çdo fitomanie. Kam një
mërzi për panjën, që më rri lakuriqe në kurrizin
e brinjës. Dhe s’kam ç’t’i bëj të gjorës,
në mes të cipës së borës. Kam një mërzi për
pjergullën. Dhe zbres në oborrin e vjeshtës.
Dhe s’kam ç’t’i bëj të mjerës. Kërkoj me hamendje
vendin e gjetheve. Kërkoj me hamendje vendin
e ardhmërisë së syrit të fjetur. Kërkoj degëzimet
e mollës, që janë hapur si dy gishta në drejtim
të qiellit të vjeshtës. Kam një merak për pyllin
e vjeshtës. Ç’t’u bëj? Si t’i ndihmoj të varfrit drurë?
Të rënuarat gjethe? Të ftohtat trungje, që japin
e marrin me lëngun profetik të jetës brenda tyre?
Dhe nga meraku, tek kthehem mbrëmjes
në shtëpi nga opusi i vjeshtës, më ngjan se më kanë
mbirë në gjithë anatominë time gjethe.
Dhe në mes të opusit të gjetherënies së vjeshtës,
unë bëhem panjë e mollë, dhe pjergull.
Dhe në mes të gjithë lakuriqësisë së vjeshtës,
mua më mbijnë të gjitha gjethet e gjelbra.

Gjiri i gruas gufon nga gudulisja

Në mesnatë qan fëmija për gjirin e nënës,
se nënën e zuri gjumi.

Ti mesnatë foli yllit që kruhet jashtë
në kurrizin e ullirit.

Qan fëmija dhe kërkon gjirin e nënës. Dhe
gërvishtet hëna
e befasuar në supet e drurit të bukur.

Qan fëmija dhe rritet ulliri përjashta. Dhe
rritet ylli
i drithëruar, dhe zgjeron qiellin përmbi ne.

Dhe gjiri i gruas gufon nga gudulisja për
fëmijën që rritet dhe gëlon jeta në
këtë mesnatë me hënë,
që lodron bri çatisë sime duke mënjanuar
degët e ullinjve.

As unë s’e marr vesh ç’i thotë yllit syri
yt i vogël që qan për t’u rritur, në marrëveshje
të plotë me kokrrat e ullirit.

Stërgjyshi fliste me yjet

Me një shtëpi guri e me një ikonë
Shën Mërie në buzë të bokërrimës.
Me një kandil hënë ndezur netëve, varur në
arkitrarët e gështenjave, në qiejt e shtëpive tona.
Stërgjyshi që fliste me yjet dhe merrte pjesë
këmbëkryq në koncilet e yjeve. Që merrej vesh
dhe me hënën. Fjala e tij qe e fundit dhe pastaj
shpërndaheshin yjet. Stërgjyshi që shoqëroi
Odisenë në Dodonë dhe u preu një degë nga druri
profetik argonautëve për shtegtime.
Stërgjyshi që dhe qentë shtriheshin para tij në dy
këmbët e para dhe i faleshin si statuja.
Stërgjyshi që polli metaforat në memecërinë
dramatike të pyjeve,
dhe lajmet e mëdha ia sillte një zog në dritare.
Stërgjyshi që i pari lajmëronte pllajat e poshtme
për eklipset, ylberet, baticat, zbaticat, steretë
dhe detet. Stërgjyshi që e kishte shtëpinë në
eshtrën e malit.
Andej niste rrënja e diellit dhe e vetëtimës.
Andej niste rrënja e barit.

Në fillim ishte puthja

Kishim ditë të shtrirë në gjirin e prillit.
Më doje. Të doja.

Edhe qielli vetëm për ne sikur çelte qepallat
e ditës.
Qerpikët e agullimit pikonin mbi bluzën
tënde dhe çelte jargavani.
Vetullat e mbrëmjes binin dhe na harronte
hëna.

Leshrat e tua lyer në argjendin e yjeve luanin
në tastierën time të gishtërinjve.

Të putha dhe rifeksën yjet, picërruan
sytë. Dhe s’u besonin syve.

Puthja, të thashë unë, si qenka kështu puthja!
Si qenka kështu rebele puthja!

Dhe u binda në atë mbrëmje se akti i parë në
botë do të ketë qenë puthja.
Në fillim ishte puthja, më the ti,
në fillim ishte puthja.